Thực hiện pháp luật thi hành án dân sự: Các nội dung và quy định cần thiết
Thực hiện Luật thi hành án dân sự là một quá trình có mục đích, nhằm đảm bảo các quy định pháp luật được áp dụng trong thực tiễn, chuyển hóa thành hành vi cụ thể và góp phần nâng cao tính hiệu quả của công tác thi hành án dân sự. Pháp luật thi hành án dân sự hiện nay được thực thi thông qua các hình thức tuân thủ, thi hành, sử dụng và áp dụng pháp luật, với các quy định được ghi nhận trong nhiều văn bản pháp luật như Hiến pháp, luật, nghị định, thông tư và quyết định. Nội dung chính của Luật gồm ba vấn đề chủ yếu: tổ chức hệ thống thi hành án, quản lý nhà nước trong công tác thi hành án và thực hiện quy định về hoạt động thi hành án dân sự.
1. Thực hiện quy định về tổ chức hệ thống thi hành án dân sự
Tổ chức hệ thống thi hành án dân sự được thiết lập từ trung ương đến địa phương với Cục Quản lý thi hành án dân sự thuộc Bộ Tư pháp, các cơ quan thi hành án cấp tỉnh, huyện và cơ quan thi hành án trong quân đội. Các quy định về tổ chức bộ máy thi hành án dân sự được nêu tại các Điều 11, 12, 13, và 15 của Pháp lệnh Thi hành án dân sự năm 2004 và Nghị định 50/2005/NĐ-CP. Hệ thống này bảo đảm hoạt động đồng bộ trên toàn quốc với các cơ quan thi hành án tại từng cấp, nhằm đáp ứng đầy đủ yêu cầu quản lý và tổ chức thực hiện các quy định của Luật này.
2. Thực hiện các nội dung quản lý nhà nước về thi hành án dân sự
Việc quản lý nhà nước đối với công tác thi hành án dân sự bao gồm hoạt động của các chủ thể như Chính phủ, Bộ Tư pháp và Ủy ban nhân dân các cấp, nhằm triển khai, giám sát và đảm bảo tính nhất quán trong thực hiện Luật thi hành án dân sự. Nội dung quản lý nhà nước bao gồm việc ban hành văn bản hướng dẫn, kiểm tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, xử lý vi phạm, khen thưởng, kỷ luật các cán bộ thi hành án, và hợp tác quốc tế. Những quy định này được nêu tại các Điều 57 đến 62 của Pháp lệnh Thi hành án dân sự năm 2004.
3. Thực hiện quy định về hoạt động thi hành án dân sự
Các hoạt động thi hành án dân sự được tổ chức theo quy định của pháp luật, bao gồm nhiệm vụ và quyền hạn của chấp hành viên, các cơ quan thi hành án, và sự phối hợp với các cơ quan khác như tòa án, viện kiểm sát, ngân hàng, và các tổ chức tín dụng. Pháp lệnh Thi hành án dân sự cũng nêu rõ trách nhiệm của các tổ chức chính trị, xã hội và cá nhân trong việc tuân thủ yêu cầu của chấp hành viên để bảo đảm thi hành án được thực hiện đúng quy định pháp luật. Quy định này nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các bên liên quan trong thi hành án dân sự.
4. Cập nhật năm 2024
Luật Thi hành án dân sự (THADS) là văn bản pháp luật quan trọng, quy định về trình tự, thủ tục thi hành các bản án, quyết định dân sự tại Việt Nam. Tính đến tháng 11 năm 2024, Luật THADS đã trải qua nhiều lần sửa đổi, bổ sung để phù hợp với thực tiễn và yêu cầu của xã hội.
1. Quá trình sửa đổi và bổ sung Luật THADS
- Năm 2014: Quốc hội thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật THADS, có hiệu lực từ ngày 1/7/2015. Luật này đã điều chỉnh nhiều nội dung quan trọng nhằm nâng cao hiệu quả thi hành án dân sự.Năm 2022: Quốc hội tiếp tục thông qua Luật số 03/2022/QH15, sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật THADS, có hiệu lực từ ngày 1/3/2022. Luật này tập trung vào việc cải thiện quy trình thi hành án và tăng cường trách nhiệm của các cơ quan liên quan.
2. Dự thảo Luật THADS (sửa đổi) năm 2024
Hiện nay, Bộ Tư pháp đang tiến hành soạn thảo Dự thảo Luật THADS (sửa đổi) với nhiều nội dung mới nhằm đáp ứng yêu cầu thực tiễn và hội nhập quốc tế. Dự thảo này bao gồm 9 chương và 231 điều, trong đó có 50 điều mới và 93 điều được sửa đổi, bổ sung.
3. Một số điểm mới nổi bật trong Dự thảo Luật THADS (sửa đổi) năm 2024
- Mở rộng thẩm quyền thi hành án: Dự thảo đề xuất mở rộng thẩm quyền của Thủ trưởng cơ quan THADS đối với quyết định của Tòa án giải quyết phá sản, nhằm đảm bảo việc thi hành án được thực hiện hiệu quả hơn.Tăng cường quyền và nghĩa vụ của các bên liên quan: Dự thảo bổ sung quy định về quyền và nghĩa vụ của người được thi hành án, người phải thi hành án và người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan, nhằm đảm bảo quyền lợi hợp pháp của các bên.
Nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về thi hành án dân sự: Dự thảo đề xuất các biện pháp tăng cường quản lý nhà nước trong lĩnh vực thi hành án dân sự, bao gồm việc ban hành các văn bản hướng dẫn, kiểm tra, thanh tra và xử lý vi phạm trong công tác thi hành án.
4. Tham gia đóng góp ý kiến cho Dự thảo Luật THADS (sửa đổi)
Bộ Tư pháp đã công bố Dự thảo Luật THADS (sửa đổi) trên Cổng Thông tin điện tử Chính phủ, kêu gọi các cơ quan, tổ chức và cá nhân trong và ngoài nước nghiên cứu, đóng góp ý kiến để hoàn thiện dự thảo trước khi trình Quốc hội xem xét, thông qua.
5. Kết luận
Việc sửa đổi, bổ sung Luật THADS là cần thiết để đáp ứng yêu cầu thực tiễn và nâng cao hiệu quả công tác thi hành án dân sự tại Việt Nam. Các cơ quan, tổ chức và cá nhân nên tích cực tham gia đóng góp ý kiến cho Dự thảo Luật THADS (sửa đổi) nhằm hoàn thiện hệ thống pháp luật, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của các bên liên quan.
Xem thêm :